شات بلاست چیست؟

قطعات کثیف، اکسید شده یا قطعاتی که سطح ناصاف و غیر صیقلی دارند به دلایل زیادی از نظر زیبایی خوشایند نیستند. در صنایع مختلف برای انجام خدماتی از قبیل جوشکاری، ریخته‌گری، تراش‌کاری، آبدهی و رنگ‌آمیزی روی سطوح فلزات لازم است که هر گونه آلودگی را از سطح آنها پاک کرد زیرا مواد اکسید شده ممکن است مشکلاتی را در فرآیندهای ساخت ایجاد کنند. پس باید قبل از انجام فرآیندهای تولید ، سطح  قطعات تمیز شود. روش‌های مختلفی جهت تمیزکاری قطعات مانند پاک کردن فلز با پارچه تا فرو بردن قطعه در حمامی از ترکیبات شیمیایی پیچیده وجود دارد ، یکی از موثرترین و محبوب‌ترین روش ها برای تمیز کردن قطعات کثیف یا اکسید شده، شات بلاست است.

شات بلاست روشی است که برای تمیز کردن یا صیقل دادن فلز استفاده می شود. شات بلاست تقریباً در پاکسازی همه قطعات صنعتی مانند هوافضا، خودروسازی، ساختمان سازی، ریخته گری، کشتی سازی، ریل و … که در آن ها از  فلز استفاده می شود کاربرد دارد .

شات بلاست در لغت به معنای ساچمه زنی است ، ماشین‌های شات بلاست ساچمه ها را در یک منطقه با سرعت بسیار بالا متمرکز می‌کنند تا موادی مانند زنگ‌زدگی، رنگ‌ها یا سایر پوشش‌ها را پاک کنند. به طور معمول، این روش پرتاب ساچمه ها به سطح قطعه با هدف صیقلی نمودن سطوح فلزی و یا بتنی استفاده می شود .

مزیت این روش به دلیل توانایی آن در آماده سازی و پرداخت سطح قطعه و همچنین سازگاری آن با محیط زیست است.

فرآیند شات بلاست که گاهی اوقات به عنوان پرتاب ساچمه نیز شناخته می شود به وسیله گان دستگاه شات بلاست ذرات ساینده را به سطح قطعات شلیک می کند.گان شات بلاست معمولا شامل نازل برای شلیک مدیا و یک موتور برای تولید نیروی جنبشی کافی شلیک یا فشار دادن گلوله ها به سطح قطعه مورد نظر شما می باشد. این روش اگرچه برای سطوح بزرگ کارآمد و ایده آل است ولی در قطعات کوچک نیز کارایی دارد.

شات بلاست کارآمد است زیرا موتور دستگاه برای کار کردن به نیروی بسیار کمی نیاز دارد و استفاده از آن آسان است و همچنین نیاز به نیروی متخصص ندارد . به علاوه، این یک تکنیک تهاجمی است، بنابراین اینیک فرآیند تمیز کاری کامل قطعه را برای همه سطوح انجام می دهد. از دیگر مزایای این روش می توان به عدم استفاده از مواد شیمیایی خشن ، پاکسازی سریع و آسان و ایجاد پوشش سطحی بادوام نام برد.

ساچمه شات بلاست با مدل های ساچمه فولادی ، ساچمه چدنی ، ساچمه استیل ، شن و ماسه در صنعت استفاده می شوند.لازم به ذکر است سیمان به دلیل ماهیت پودری و غیر فلزی خود در فرآیند شات بلاست کاربردی ندارد و استفاده از آن می تواند منجر به آسیب به تجهیزات شود. همچنین سنگ نیز عموما به عنوان مدیا در صنعت شات بلاست استفاده نمی شود و تنها ممکن است جهت صیقلی کردن سطوح بتنی به کار رود.