قالب دایکاست چیست؟
- نویسنده مطلب: الهام خاکعلی
- تاریخ انتشار :
- تعداد دیدگاه‌ها : بدون دیدگاه
روش های طراحی و ساخت قالب های دایکاست شامل چه مراحلی است؟
بررسی نیازها و تحقیق اولیه:
شناسایی کاربرد و بررسی نیازها و مشخصات فنی مهم
طراحی مدل:
مدلسازی دو بعدی و سه بعدی با استفاده از نرم افزار CAD
انتخاب مواد اولیه:
انتخاب ماده بادوام و مقاوم مانند فولاد گرمکار
انتخاب روش تولید:
انتخاب روش ماشین کاری مانند تراشکاری ، فرزکاری و ... جهت برش و شکل دهی و عملیات حرارتی برای دستیابی به ابعاد دقیق
ساخت قالب:
استفاده از ماشین آلات پیشرفته جهت تولید قالب با دقت بالا
آزمایش ، ارزیابی ، بهینه سازی:
تست و بررسی کیفیت و عملکرد قالب و ایجاد اصلاحات جهت بهبود کیفیت قبل از استفاده نهایی
اجزای تشکیل دهنده قالب دایکاست چیست؟
بخش ثابت و متحرک:
این دو بخش به هم چفت شده و شکل نهایی قطعه را تشکیل می دهند.
مجرای تزریق:
ماده مذاب از طریق این مجرا به داخل قالب تزریق می شود .
بوش اسپرو در هات چمبر ( غلاف تزریق در کلد چمبر):
هدایت کننده مواد مذاب به داخل حفره می باشد و در قسمت ثابت قالب قرار دارد.
مغزی حفره:
ایجاد کننده شکل نهایی قطعه می باشد و معمولا در بخش ثابت قالب قرار دارد.
مغزی ماهیچه:
ایجاد کننده حفره ها و قسمت های خالی قطعه می باشد و معمولا در بخش متحرک قالب قرار دارد.
دریچه:
کنترل کننده جربان مواد مذاب به داخل حفره قالب است و از ایجاد حباب هوا جلوگیری کرده و پرشدن کامل قالب را تضمین می کنند
جعبه پران:
جدا کننده قطعه تولید شده از قالب می باشد و از طریق میله هایی قطعه منجمد شده را به کمک جک مخصوص از قالب خارج می کند.
پین پران:
خارج کننده قطعه از قالب ، به دو صورت با قطعه در تماس هستند ، یکی در سطح جدایش و دیگری بر روی سطح قطعه.
صفحه پران:
کمک کننده سیستم تخلیه جهت خارج کردن قطعه از قالب ، به قسمت متحرک قالب متصل است.
صفحه حائل سیستم پران:
تثبیت کننده پین های پران در محل خود می باشد.
سیستم خنک کننده:
توزیع کننده یکنواخت حرارت است و از انجماد ناهمگون جلوگیری می کند و با استفاده از سیالات خنک کننده ( آب یا روغن مخصوص ) و جریان دادن آن ها در قالب حرارت را جذب کرده و دما را پایین می آورد.
انواع قالب های دایکاست کدامند؟
قالب های دایکاست بر اساس تعداد قطعات تولید شده و شکل آن ها در هر چرخه تولید دسته بندی می شوند.
تک حفره:
یک واحد قطعه تولید می کند و به دلیل ارتفاع شلیک ، نیروی قفل و اندازه قالب برای ماشین هایی استفاده می شود که یک قالب را کنترل می کنند. برای تیراژ تولیدی کم و قطعات پیچیده با ویژگی های چند جهته مفید هستند.
چند حفره:
قالب‌های حفره‌ای چندگانه می‌توانند در یک چرخه ریخته‌گری چندین قطعه مشابه را همزمان تولید کنند .
ترکیبی:
ترکیبی شکلی از قالب چند حفره ای است. قالب‌های ترکیبی به جای ریخته‌گری قطعات مشابه که در قالب های چند حفره دیدیم ، می توانند چند قطعه مختلفی را همزمان در یک چرخه تولید کنند.
واحد:
قالب های واحد را می توان در قالب های بزرگتر قرار داد. قالب بزرگتر ثابت است در حالی که قالب واحد را می توان برای ساخت اجزای مختلف تغییر داد. محدودیت هایی در مورد اندازه و وزن یک قالب و اینکه آیا می توان آن را وارد کرد وجود دارد.
سوالات متداول در مبحث قالبسازی دایکاست
حال به توضیح برخی سوالات متداول در رابطه با قالبسازی دایکاست می پردازیم
طراحی قالب های پیشرفته تر چند حفره و ترکیبی همراه با دشواری ، تخصص و هزینه بالاتری می باشد و در عوض منجر به افزایش نرخ تولید و تولید انبوه قطعات می باشد.
پس باید با توجه به ویژگی ها و پیچیدگی های پروژه و هزینه برآوردی سفارش دهنده نوع قالب را انتخاب کرد.
طراحی قالب هات چمبر و کلد چمبر بر چند اصل مهم زیر وابسته است:
- در ساخت قالب دایکاست می بایست از از فولاد گرمکار و آلیاژهای مقاوم در برابر دمای بالا استفاده شود تا در تماس با مواد مذاب (آلومینیوم مذاب ، زاماک مذاب ، برنج مذاب و … ) آسیب نبیند.
- مسیرهای جریان مذاب باید جهت جلوگیری از نقص های سطحی و وجود حفره های هوا کاملا حرفه ای و با دقت طراحی شوند.
- سیستم های خنک کننده جهت جلوگیری از شوک حرارتی می بایست بهینه شوند که این امر منجر به افزایش عمر قالب نیز می شود.
- طراحی مناسب و ماهرانه پران ها برای کاهش آثار بر روی قطعه و جلوگیری از خمیدگی اهمیت دارد.
هزینه قالبسازی دایکاست معمولا به عوامل مهم زیر وابسته است:
- ماده اولیه : قالب های دایکاست عموما از فولاد گرمکار با کیفیت ساخته می شوند که هزینه بالایی دارد.
- پیچیدگی قطعه: هر چه قطعه پیچیده تر و با جزئیات بیشتری باشد طراحی و ساخت قالب آن تخصصی تر بوده و نیاز به صرف مهارت و زمان بیشتری دارد.
- تعداد حفره قالب : هر چه تعداد حفره ها بیشتر باشد دقت و مهارت و هزینه طراحی و ساخت قالب افزایش می یابد.
- اندازه قالب : هر چه قالب بزرگتر باشد ، به دلیل نیاز به ماده اولیه بیشتر ، ماشینکاری پیچیده تر و زمان ساخت طولانی تر ، هزینه ساخت بالاتری دارد.
- وزن قالب : قالب های سنگین تر علاوه بر نیاز به ماده اولیه بیشتر ، به تجهیزات و ماشین آلات قوی تری برای جابه جایی و نصب نیاز دارند .
- تعداد هسته ها : هسته ها برای ایجاد حفره های داخلی و ایجاد جزئیات بیشتر در قطعه استفاده می شوند .به دلیل آنکه هر هسته نیاز به طراحی ، تولید و نصب جداگانه خاص در قالب دارد پس هزینه های طراحی و تولید را افزایش می دهد. همچنین تعداد هسته و نوع آن ها (ثابت و یا متحرک بودنشان) بر هزینه نهایی قالب تاثیر گذار است و هسته های متحرک هزینه قالب را افزایش می دهند.
جهت سفارش پروژه ساخت قالب دایکاست می بایست علاوه بر در نظر گرفتن مواد اولیه و ابعاد و پیچیدگی های قالب تجربه سازنده را نیز در نظر گرفت.
تیم با تجربه و متخصص قالبسازی ساتراپ جهان قادر به ساخت پیچیده ترین قالب ها با در نظر گرفتن تنش های مکانیکی و حرارتی مطابق با سفارش مشتری می باشد
برای طراحی قالب های دایکاست در نرم افزار می توان از کتاب طراحی قالب های دایکاست در کتیا و کتاب طراحی قالب دایکاست در سالیدورک و یا پکیج های ویدیویی آموزشی آن ها استفاده کرد.
جهت طراحی می بایست پس از تعیین نوع قطعه ، کاربرد قطعه و آلیاژ مناسب برای تولید آن ، مدل دو بعدی و سه بعدی قطعه را در نرم افزار طراحی کرد. خطوط جداسازی ، شیب ها ، دریچه ها ، شیارها ، نمادها ، سیستم خنک کاری و تهویه را در طراحی ایجاد کرد. از نرم افزارهای کتیا و سالیدورک جهت طراحی دقیق قالب استفاده کرد و از ابعاد دقیق و مشخصات هندسی صحیح آن اطمینان حاصل کرد و در صورت لزوم قبل از تولید نهایی ، طراحی را ارزیابی کرده و اصلاحات لازم را اعمال کرد.
